جواب اجمالي:
اولاً: عزاداري بر امام حسين (علیه السلام) از زمان پيامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) برپا شده است و اين مطلب از طريق شيعه و سنّي نقل شده است.
ثانياً: بعد از شهادت امام حسين (علیه السلام) عزاداري آن حضرت توسط اهل بيت ـ عليهم السلام ـ برپا شد و نخستين عزاداران آن حضرت، اسراء كربلا بودند و مكان عزاداري نيز در كوفه و شام بوده است. در مدينه نيز نخستين فرد عزادار امّ سلمه زوجة رسول اكرم (صلی الله علیه و آله وسلم) مي باشد و شيعيان پيرو و تابع سنّت نبوي و ائمه اطهار هستند.
جواب تفصيلي:
عزاداري بر ابا عبدالله الحسين (عليه السلام) و گريه بر مظلوميت آن امام، از زمان كودكي آن حضرت مي باشد. شخص نبي اكرم (صلی الله علیه و آله وسلم) همواره سعي بر زنده نگه داشتن اين مطلب مي كردند و همواره بر مظلوميت امام حسين (علیه السلام) گريه مي كرد و ديگران را نيز توصيه مي كرد. حاكم نيشابوري نقل مي كند كه:
«ام فضل دختر حارث مي گويد: داخل شدم بر رسول خدا (صصلی الله علیه و آله وسلم) و گفتم خواب بدي ديدم، حضرت فرمودند خير است انشاء الله، پس فتم خواب ديدم كه قطعه اي از بدن شما جدا شد و در دامن من افتاد. حضرت فرمودند: به زودي دخترم فاطمه پسري به دنيا مي آورد و تو بزرگ كردن آن را بر عهده مي گيري. پس از چند روز خدمت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) شرفياب شدم و آن فرزند را در دامن رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) گذاشتم پس از مدتي ديدم كه چشمان آن حضرت از اشك پر شد و شروع به گريه كردند گفتم اي پيامبر خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) ترا چه مي شود؟ فرمودند: جبرئيل بر من نازل شد و به من خبر داد كه امت من بعد از من اين فرزندم را به قتل مي رسانند و سپس مقداري از خاك تربت آن حضرت را كه جبرئيل به او داده بود به من دادند.»[1] روايات زيادي وجود دارد و از طريق شيعه و سنّي نقل شده است كه پيامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) در خانة عايشه، امّ سلمه، فاطمه زهرا (سلام الله عليها) و يا حتي در مسجد و ميان اصحاب، خود عزاي امام حسين (علیه السلام) را برپا مي كرد.»[2] علاوه بر اين مطلب، به طرق مختلف از طريق اهل سنّت و تشيّع نقل شده است كه: «حضرت علي (علیه السلام) چون براي جنگ صفين حركت نمودند چون به منطقة كربلا رسيدند فرمودند اين مكان جاي شهداء مي باشد كه مثل آن ها شهيدي نمي باشد مگر شهداي بدر.»[3]
نصربن مزاحم نقل مي كند: امام علي (علیه السلام) به كربلاء رسيد به او عرض شد: اي امير مؤمنان اينجا كربلا است. گفت داراي كرب و بلاء (اندوه و آسيب) سپس با دست خود به جايي اشاره كرد و گفت: اينجا محل فرود آمدن و پياده شدن ايشان است و به جايي ديگر با دست خود اشاره كرد و گفت: اينجا جاي ريختن خون ايشان است…»[4] حافظ ابونعيم در دلائل النبوة [5] و ابن ابي الحديد در شرح نهج البلاغه،[6] سيوطي در خصايص الكبري،[7] امام احمد بن حنبل در مسند و…[8] اين واقعه را به طرق مختلف نقل مي كنند.
بعد از شهادت امام حسين (ع) نيز تنهاشيعيان كوفه نبودند كه بر او عزاداري و نوحه سرايي كردند بلكه علاوه بر خاندان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) كه همواره با عزاداري خود سعي مي كردند كه اين قيام را زنده نگاه دارند، مردم شهرهايي كه اسيران كربلا بر آن ها داخل مي شدند نيز در اين عزاداري، آنها را همراهي مي كردند، به طوري كه عزاداري امام حسين (علیه السلام) در مركز حكومت ظلم و ستم يعني شام نيز توسط همين اسرا برپا شد. در مدينه و هر جا كه مسلمانان زندگي مي كردند نيز عزاي امام حسين (علیه السلام) برپا شد. حافظ ترمذي نقل مي كند كه: «… سلمي مي گويد: داخل شدم بر ام سلمه (همسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) در حالي كه او گريه مي كرد، پس گفتم براي چه گريه مي كني؟ گفت: رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) را در خواب ديدم در حالي كه سر او خاك آلود بود پس گفتم تو را چه مي شود اي رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم)؟ فرمودند: شاهد قتل حسين بودم.»[9] يعقوبي نيز نقل مي كند كه: «نخستين شيونگر و عزاداري كه در مدينه صدا به شيون بـرداشت، ام سلمه همسر پيامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) بود…»[10]
روايات دالّ بر گريه كردن و عزادار بودن پيامبر اكرم (صلي الله عليه وآله) و صحابه پيامبر، به تواتر در كتب شيعه و سني نقل شده است، همچنين عزاداري ائمه اطهار (عليهم السلام)، براي جدشان ابا عبد الله الحسين(عليه السلام)، براي هيچ انسان سليم القلب قابل انكار نيست، كه در اين مختصر فقط اين جمله پرمعناي امام مهدي (عليه السلام) در عزاي جدشان امام حسين (عليه السلام) را اشاره مي كند كه فرمودند: «يا جدّاه يا ابا عبدالله لاَبكين عليك بدل الدموعِ دماً»[11]؛ اي جدّم؛ اي ابا عبدالله آن قدر برايت گريه مي كنم كه به جاي اشك، خون گريه كنم.
آري اگر مقام و منزلت اهلبيت(عليهم السلام) را درك كنيم و مظلوميت و غربت آنها را مظلوميت و غربت خود بدانيم، عشق و محبت مان خواه ناخواه ما را عزادار آن عزيزان مي نمايد.
كلام آخر اينكه؛ وقتي تاريخ شهادت مي دهد كه اولين عزاداران بر امام حسين(عليه السلام) جد بزرگوارشان پيامبر اكرم (صلي الله عليه وآله) و ائمه اطهار عليهم السلام بودند، و شيعيان و علماي آنها افتخار تبعيت و پيروي از آن عزيزان را دارند، حال چگونه بدون دليل، عده اي غافل ادعا مي كنند كه عزاداري توسط علماي شيعه شروع و به صورت سنت در آمده است؟!!________________________________________
[1] حافظ الحاكم نيشابوري، مستدرك الصحيح، ج 3، ص 176.
[2] رجوع شود به كتاب ارزشمند سيرتنا و سنتنا، مرحوم علامة اميني.
[3] خوارزمي، مقتل الحسين، ص 162.
[4] همان منبع، ص 197.
[5] دلائل النبوة، حافظ ابونعيم، ج 3، ص 211.
[6] ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه، ج 1، ص 278.
[7] خصايص الكبري، سيوطي، ج 2، ص 138.
[8] مسند، امام احمد بن حنبل، ط 2، ج 2، ص 61، 60.
[9] حافظ ترمذي، جامع الصيصح، ج 12، ص 193.
[10] تاريخ يعقوبي، ترجمة آيتي، ج 2، ص 182.
[11] . امام زمان(عليه السلام)، زيارت ناحيه مقدسه

منبع:http://vahabiat.porsemani.ir/